انواع مواد مخدر و تأثیرات آنها

مواد مخدر محرک

یکی از انواع مواد مخدر ، مواد مخدر محرک هستند. این مواد شامل موادی هستند  که فعالیت دستگاه عصبی مرکزی را افزایش داده و موجب افزایش ضربان قلب و فشار خون می شوند. این مواد بسته به ترکیبات و ساختار شیمیایی ، می توانند آثار جسمی و روانی متفاوتی در افراد ایجاد کنند.

انواع مواد مخدر محرک

• آمفتامین ها
• مت آمفتامین ( شیشه )
• نیکوتین
• کوکائین
• کافئین
• ریتالین
• MDMA  اکستازی

انواع مواد مخدر و عوارض آن

برای اطلاعات بیشترمراجعه کنید به لینک :   اعتیاد به مواد مخدر ( انواع مواد مخدر و عوارض آن)

اثرات روانی محرک ها در فاز سرخوشی

• افزایش هشیاری و انرژی
• احساس سلامت و سرحالی
• نشئگی و سرخوشی
•  اعتماد به نفس کاذب ، که در صورت ادامه مصرف منجر به بروز هذیان و توهم در فرد می شود
• احساس کفایت و توانمندی
• کاهش نیاز به خواب
• افزایش میل جنسی که منجر به دیر ارضایی و تعدد روابط می شود
• افزایش تمرکز و یادگیری به دلیل افزایش دوپامین
• کاهش مهارها و کنترل رفتار  برای مثال بد دهنی و شوخی های بد
• افزایش کنجکاوی برای مثال چک کردن پرینت حساب و تلفن
• انجام فعالیت ها به صورت وسواسی و تکراری( به صورت عامیانه گفته می شود: فرد روی یک کار خاص "قفلی زده")

مسمومیت با مواد مخدر

نشانه های مسمومیت با مواد محرک

• به خلسه رفتن یا از لحاظ هیجانی یا عاطفی بی تفاوت شدن
• تغییرات خلقی  ( خوش اخلاق تر شدن یا بداخلاق تر شدن)
• حساس تر و قوی تر شدن حواس پنجگانه
• گوش به زنگ تهدیدات محیطی شدن
• تغییر نحوه قضاوت یا ادراک افراد و حرف ها و  اعمالشان
• اضطراب
• اعصاب خردی
• خشم 
• عدم توانایی قضاوت درست
• اختلال عملکرد 
• رفتارهای کلیشه ای ،  تکراری ، و وسواس گونه
• تاکیکاردیا ( سرعت بیش از حد ضربان قلب) و  برادیکاردیا ( کاهش بیش از حد سرعت ضربان قلب)
• باز شدن مردمک چشم ها
• افزایش یا کاهش فشار خون
• تعریق یا لرز
• تهوع یا استفراغ
• کاهش وزن و آب شدن عضلات
• تند شدن یا کند شدن حرکات روانی - حرکتی
• ضعف عضلانی ، کاهش سرعت تنفس ،  درد قفسه سینه،  آریتمی قلبی
• سردرگمی ، تشنج ،  دیسکینه سیا ( انواع مختلف حرکات غیر ارادی ، مکرر و کلیشه ای که در اثر مصرف مواد بلوکه کننده دوپامین به وجود می آید) ، دیستونیا ( نوعی اختلال حرکتی که در آن انقباضات غیر عادی ماهیچه هاباعث حرکات آهسته و تکراری یا ژست های غیر عادی بدنی می شود) ، و  کما

نکته : بسته به نوع مصرف ، میزان و نحوه مصرف ، طول مدت مصرف ، و تفاوت های فردی،  برخی از علائم و عوارض فوق ممکن است در حین مصرف یا اندکی پس از آن در فرد رخ دهد.

مهمترین ماده در گروه مواد مخدر محرک ، مت آمفتامین یا شیشه است . شیشه از انواع مواد مخدر صنعتی است ، بو ندارد و شکل ظاهری آن شبیه جوهر لیمو درشت یا نبات خرد شده است. مصرف این ماده قدمت طولانی دارد و یکی از موارد مصرف آن ، در جنگ ها به دلیل افزایش انرژی بوده است. 

روش مصرف شیشه

• تدخینی( کشیدن) : داخل لوله پایپ حرارت داده داده می شود.
• به شکل بلور در مهمانی ها داخل نوشیدنی حل می کنند و می خورند.
• با آب مقطر مخلوط و تزریق می شود.

نکته : در مصرف تدخینی و خصوصا تزریقی به دلیل آنکه مواد به یکباره وارد بدن می شوند ، راش ( اوج لذت ) بیشتر است اما در مصرف خوراکی به دلیل جذب تدریجی مواد در بدن ، راش وجود ندارد.

پدیده راش : یک لحظه دوپامین به شدت ترشح می شود و فرد در عرض چند ثانیه لذت عجیبی را تجربه می کند که شبیه ارگاسم ولی بالاتر از آن است و سیستم بینایی فرد مثل دوربین می شود. پدیده راش به دلیل ایجاد شرطی سازس قوی در مغز ، هنگام ترک ماده محرک برای فرد مشکلات زیادی ایجاد می کند.

افرادی که مدت طولانی ( حداقل یک سال ) مواد محرک مصرف کرده اند و دچار رنج  ،  نابسامانی  ، و اختلال عملکرد در زمینه های  مهم  زندگی  از جمله  تحصیل ، شغل ، روابط  خانوادگی ، و اجتماعی شده اند،  مبتلا به اختلال مصرف مواد محرک تشخیص داده می شوند .

نویسنده : نیره آزادی نقش کارشناس ارشد مشاوره توانبخشی از دانشگاه علامه طباطبایی

منابع :

- کتاب "مجموعه کتاب های درمان وابستگی به مواد محرک ( شیشه)" تالیف حامد اختیاری

- کتاب "دایره المعارف اعتیاد و مواد مخدر" تالیف دکتر آذر ماهیار و دکتر سیمانوحی

- کتاب "آسیب شناسی روانی بر اساس dsm5" تالیف دکتر مهدی گنجی